30 Avqust

30 Ağustos, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 242. (artık yıllarda 243.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 123 gün vardır.

Olaylar

• MÖ 30 - Eski Mısır'da Kraliçe Kleopatra intihar etti.


• 1071 - Malazgirt zaferi ile Alparslan'ın komutasındaki Türkler Anadolu'ya girmeye başladı.


• 1908 - Hicaz Demiryolu açıldı.


• 1914 - Alman sahil topçu müfrezesi, Çanakkale Boğazı’nın her iki yakasındaki istihkâmlarda göreve başladı. Bu istihkâmların komutasına Alman Amiral Von Usedom atandı.


• 1922 - Türk Kurtuluş Savaşı: Başkomutan Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın bizzat yönettiği Dumlupınar Meydan Muharebesi, Türk Ordusu'nun kesin zaferiyle sonuçlandı. Yunan Ordusu BaşkomutanıNikolaos Trikupis ve kurmayları esir edildi.


• 1924 - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Dumlupınar Meydan Muharebesi'nin ikinci yıl dönümünde, Dumlupınar'da Meçhul Asker Anıtının temelini attı.


• 1924 - Türkiye İş Bankası, ilk işlemini yaparak faaliyetlerine başladı. Bankanın kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı.


• 1925 - Mustafa Kemal Paşa, "Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz. En doğru ve en hakiki tarikat, tarikat-ı medeniyyedir" dedi.


• 1930 - Ankara-Sivas demiryolu hattı ve Sivas İstasyonu, Başbakan İsmet Paşa'nın konuşmasıyla hizmete açıldı.


• 1937 - Van Gölü'nde ilk vapur seferi yapıldı.


• 1937 - Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen'e, 1935'te girdiği Eskişehir Hava Mektebi'nde, tayyareci diploması verildi.


• 1941 - Alman ordusu 900 gün sürecek Leningrad kuşatmasını başlattı.


• 1952 - Erzurum'da Aziziye Anıtı açıldı.


• 1955 - Londra Konferansı'nda Kıbrıs sorunu ele alındı. İngiltere Kıbrıs'ta üçlü bir yönetim önerdi. Yunanistan ise ada halkının geleceğini kendinin belirlemesini istedi. Toplantıya Türkiye'den Dışişleri Bakan VekiliFatin Rüştü Zorlu katıldı.


• 1963 - Kremlin ile Beyaz Saray arasında doğrudan görüşmeyi sağlayacak "kırmızı telefon" hattı devreye girdi.


• 1968 - Sovyet tankları Prag'a girdi.


• 1971 - İstanbul Televizyonu deneme yayınlarına başladı.


• 1974 - BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'taki çarpışmalar yüzünden evlerini terk edenlerin güven içinde geri dönmelerine izin verilmesini öngören Fransa, İngiltere, Avusturya ortak karar tasarısını oybirliğiyle kabul etti.


• 1977 - Milli yüzücü Erdal Acet, Manş Denizi'ni 9 saat 4 dakikada geçti. Bu mesafedeki en iyi 10 derece sıralamasına girdi.


• 1977 - Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atandı.


• 1981 - İran Devlet Başkanı Muhammed Ali Recai ve Başbakan Muhammed Cevad Bahomar bombalı saldırı sonucu öldürüldü.


• 1985 - Uluslararası Af Örgütü BM İnsan Hakları Komisyonu'na bir rapor gönderdi. Raporda, Bulgaristan'da Türk azınlığa karşı girişilen Bulgarlaştırma kampanyasına son verilmesi istendi.


• 1988 - Irak ordusundan kaçan binlerce Kürt Türkiye sınırına yığılmıştı. Hükümet sınırları açmaya karar verdi. Binlerce Kürt Hakkari'nin Çukurca ve Uludere ilçelerine sığındı.


• 1992 - Güvenlik güçleri ile İran'dan Türkiye'ye giren 300 kadar PKK militanı çatıştı; 100 militan ve 10 güvenlik görevlisi öldü.


• 1995 - NATO, Bosnalı Sırplara karşı hava harekatı başlattı. Kararlı Güç Harekatı, İkinci Dünya Savaşı'ndan beri Avrupa'daki en yoğun bombardımanlardan biri oldu.

Doğumlar

• 1748 - Jacques-Louis David, Fransız ressam (ö. 1825)


• 1797 - Mary Shelley, İngiliz yazar (ö. 1851)


• 1852 - Jacobus Henricus van 't Hoff, Hollandalı Nobel Kimya Ödülü sahibi kimyacı (ö. 1911)


• 1871 - Ernest Rutherford, İngiliz fizikçi (ö. 1937)


• 1913 - Richard Stone, İngiliz ekonomist (ö. 1991)


• 1930 - Warren Buffett, ABD'li girişimci


• 1937 - Bruce McLaren, Yeni Zelandalı araba yarışçısı (ö. 1970)


• 1941 - Zafer Kantarcıoğlu, Türk hukukçu


• 1942 - Zafer Ergin, Türk tiyatro oyuncusu


• 1951 - Gediminas Kirkilas, Litvanyalı siyasetçi


• 1954 - Alexander Lukashenko, Belarus devlet başkanı


• 1958 - Anna Politkovskaya, Rus gazeteci (ö. 2006)


• 1961 - Yusuf Erbay, Türk bürokrat


• 1961 - Zafer Algöz, sinema ve dizi oyuncusu.


• 1962 - Alexander Litvinenko, Rus KGB üyesi (ö. 2006)


• 1962 - Zafer Tüzün, Türk futbolcu ve teknik direktör


• 1963 - Michael Chiklis, ABD'li oyuncu


• 1963 - Paul Oakenfold, İngiliz DJ


• 1966 - Zafer Şanlı, Bas gitarist, müzisyen, söz yazarı, besteci, aranjör


• 1969 - Zafer Çeviker, Simfer'in efsanevi müdürlerinden


• 1972 - Cameron Diaz, ABD'li oyuncu ve model


• 1972 - Pavel Nedvěd, Çek futbolcu


• 1974 - Kemal Tunçeri, Türk basketbolcu


• 1975 - Marina Anissina, Rus asıllı Fransız buz patenci


• 1976 - Roque Júnior


• 1978 - Tuna Yılmaz, Sinema eleştirmeni, yazar.


• 1982 - Andy Roddick, ABD'li tenisçi


• 1983 - Jonne Aaron, Finlandiyalı müzisyen


• 1986 - Zafer Yelen, Türk futbolcu